Σε μία απομακρυσμένη χερσόνησο στη Βορειοδυτική Ρωσία, επιστήμονες έκανα για δεκαετίες γεωτρήσεις προς το κέντρο της γης.
Έφτασαν μέχρι τα 40.000 πόδια βάθος και αυτή είναι η βαθύτερη γεώτρηση που έχει γίνει ποτέ. Ωστόσο, κάτι απροσδόκητο συνέβη και οι επιστήμονες αναγκάστηκαν να κλείσουν το πείραμα τους μια για πάντα.
Ο Ψυχρός Πόλεμος
Δεν αποτελεί έκπληξη, ότι ο άνθρωπος γοητεύεται να ανακαλύψει αυτό που κρύβεται βαθιά κάτω από την επιφάνεια της γης. Από το 1957 που στάλθηκε ο πρώτος δορυφόρος στο διάστημα, ο άνθρωπος ενθουσιάστηκε ανακαλύπτοντας τα μυστικά των αστεριών. Σήμερα, με τη βοήθεια των διαστημικών εταιρειών, γνωρίζουμε πολλά περισσότερα για το σύμπαν. Όμως, καθώς κοιτάζουμε προς τα πάνω βλέπουμε άλλον έναν μυστηριώδη κόσμο πίσω στη γη. Πολλοί πιστεύουν ότι η γνώση μας για το διάστημα είναι πολύ μεγαλύτερη για το τι υπάρχει κάτω από την επιφάνεια της γης. Ο αγώνας μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Σοβιετικής Ένωσης στον ψυχρό πόλεμο με στόχο την κατάκτηση κάτω από την επιφάνεια της γης, λίγοι το θυμούνται.
Τα πειράματα
Στα τέλη της δεκαετίας του 1950 δύο ομάδες Αμερικάνων και Σοβιετικών επιστημόνων άρχισαν να οργανώνουν περίπλοκα πειράματα για να διεισδύσουν στον φλοιό της γης. Στην αρχή σκέφτηκαν να σκάψουν έως και 30 μίλια προς το κέντρο της γης. Το πυκνό κέλυφος που οδηγεί στον μανδύα αποτελεί το 40% της μάζας του πλανήτη μας.
Οι ΗΠΑ τα παράτησαν
Το 1958 ξεκίνησαν οι ΗΠΑ με το Project Mohole. Βρίσκεται κοντά στη Γουαδελούπη στο Μεξικό και η επιχείρηση αποτελούταν από μία ειδική ομάδα μηχανικών που τρυπούσε το πυθμένα του Ειρηνικού Ωκεανού σε βάθος πάνω από 600 πόδια. Ωστόσο, οκτώ χρόνια αργότερα η χρηματοδότηση του project μειώθηκε και στο τέλος εγκαταλείφθηκε. Οι Αμερικάνοι δεν έφτασαν ποτέ στο μανδύα. Οι Σοβιετικοί ξεκίνησαν το 1970. Μία ομάδα επιστημόνων άρχισε να τρυπάει τη γη στην περιοχή Pechengsky. Μία αραιοκατοικημένη περιοχή της Ρωσίας. Ο στόχος ήταν απλός. Να διεισδύσουν όσο το δυνατόν πιο βαθιά στον φλοιό της γης.
Η μάχη συνεχίστηκε
Οι Σοβιετικοί είχαν βάλει στόχο να φτάσουν τα 49.000 πόδια κάτω από την επιφάνεια της γης. Χρησιμοποιώντας εξειδικευμένο εξοπλισμό, οι ερευνητές άρχισαν να σκάβουν. Όμως, ενώ οι Σοβιετικοί είχαν ξεκινήσει το δικό τους πείραμα, οι Αμερικάνοι άρχισαν να κάνουν τη δική τους πρόοδο. Το 1974, η Lone Star Producing Company ξεκίνησε τις δικές της γεωτρήσεις στην περιοχή της Washita στη δυτική Οκλαχόμα. Δημιούργησε την τρύπα Bertha Rogers και επρόκειτο για ένα τεχνητό θαύμα που έφτασε τα 31.400 πόδια κάτω από την επιφάνεια της γης.
Τα ρεκόρ
Η Lone Star ξεκίνησε ψάχνοντας πετρέλαιο. Αν και δεν βρήκε αυτό που έψαχνε, παρέμεινε η βαθύτερη τρύπα στον πλανήτη για πέντε χρόνια. Στις 6 Ιουνίου του 1979 οι Ρώσοι κατάφεραν να σπάσουν το ρεκόρ σε μία από τις γεωτρήσεις που έκαναν στην περιοχή. Η τρύπα με πλάτος 9 ίντσες είχε καταφέρει να φτάσει σε βάθος 39.000 πόδια. Όμως, για να πετύχουν το ρεκόρ κατέστρεψαν κάποια από τα εργαλεία τους. Για 12 μήνες σταμάτησαν τις γεωτρήσεις και οι άνθρωποι μπορούσαν να επισκεφτούν το μέρος. Το επόμενο χρόνο το πείραμα έκανε επανεκκίνηση, αλλά ένα τεχνικό πρόβλημα τους ανάγκασε να σταματήσουν ξανά.
Ήταν αισιόδοξοι
Για να μη χάσουν τη μάχη από τις ΗΠΑ, οι Ρώσοι ερευνητές εγκατέλειψαν την προηγούμενη γεώτρηση και συνέχισαν με μία άλλη που έκαναν παράλληλα και ξεκινούσε από το βάθος των 23.000 ποδιών. Μέχρι το 1989 έφτασαν σε βάθος 40.230 πόδια σπάζοντας νέο ρεκόρ. Όσοι συμμετείχαν στο έργο ήταν πολύ αισιόδοξοι και πίστευαν ότι ή τρύπα θα ξεπεράσει τα 44.000 πόδια μέχρι τα τέλη του 1990. Κάποιοι προέβλεπαν ότι η γεώτρηση θα έφτανε τον στόχο της στα 49.000 πόδια μέχρι το 1993. Όμως, καθώς το τρυπάνι πλησίαζε στο κέντρο της γης, σημειώθηκε μία εντελώς απροσδόκητη αλλαγή.
Αύξηση θερμοκρασίας
Στα πρώτα 10.000 πόδια οι θερμοκρασίες στο εσωτερικό της γεώτρησης ήτα λίγο πολύ αυτές που περίμεναν οι ερευνητές να βρουν. Ωστόσο, μετά από αυτό το βάθος, το επίπεδο θερμότητας αυξήθηκε πολύ γρήγορα. Η τρύπα άρχισε να πλησιάζει τους 180 βαθμούς Κελσίου. Ήταν κατά 80 βαθμούς πιο ζεστή από το αναμενόμενο. Αλλά, δεν ήταν μόνο αυτό το πρόβλημα. Ο βράχος γινόταν όλο και πιο σκληρός. Ως αποτέλεσμα, ήταν να αντιδράει στις υψηλές θερμοκρασίες. Ο εξοπλισμός τους δε θα διαρκούσε υπό αυτές τις συνθήκες. Έτσι, το 1992 και 22 χρόνια μετά την έναρξη της γεώτρησης, εγκατέλειψαν το έργο.
Οι ανακαλύψεις
Ωστόσο, οι ερευνητές μπορούσαν να μάθουν κάποια συναρπαστικά πράγματα πριν σφραγιστεί η γεώτρηση που ονομάστηκε Kola Superdeep Borehole. Για παράδειγμα, σε βάθος τεσσάρων μιλίων, ανακάλυψαν μικροσκοπικά απολιθώματα θαλάσσιων φυτών. Αυτά τα λείψανα ήταν αξιοσημείωτα ανέπαφα, δεδομένου πόσο καιρό είχαν περάσει κάτω από την επιφάνεια της γης και χρονολογούνται πάνω από δύο δισεκατομμύρια χρόνια. Μία ακόμα σημαντική ανακάλυψη είναι η μέτρηση των σεισμικών κυμάτων. Ο γρανίτης που βρίσκεται κάτω από τα πόδια μας μετατοπίζεται δύο έως τέσσερα μίλια ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Όμως, σύντομα διαπίστωσαν ότι αυτό δε συνέβη, τουλάχιστον στην περιοχή που γινόντουσαν οι γεωτρήσεις.
Βρήκαν και νερό
Οι ερευνητές βρήκαν κυρίως γρανίτη, ακόμα και στο βαθύτερο σημείο της γεώτρησης. Έβγαλαν αρκετά χρήσιμα συμπεράσματα για τα σεισμικά κύματα, αλλά δεν ήταν μόνο αυτό. Έκπληκτοι, ανακάλυψαν νερό αρκετά μίλια κάτω από την επιφάνεια της γης, σε σημεία που κανένας δε θα προέβλεπε ότι θα μπορούσε να υπάρχει. Πολλοί ενθουσιάστηκαν και πίστεψαν ότι ήταν απόδειξη παλιών πλημμυρών, αλλά η αλήθεια είναι ότι οι βράχοι μπορούν να παγιδεύσουν νερό στο εσωτερικό τους.
Η πτώση της Σοβιετικής Ένωσης
Όταν έκλεισε η τρύπα Kola Superdeep συνέπεσε με την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης και μέχρι το 1995 το έργο εγκαταλείφθηκε οριστικά. Σήμερα, το σημείο έχει επισημανθεί ως περιβαλλοντικός κίνδυνος, αν και οι επισκέπτες μπορούν να δουν κάποια λείψανα από το project περίπου έξι μίλια μακριά στην κοντινή πόλη Zapolyarny. Το συγκεκριμένο ρεκόρ δεν έχει σπάσει ακόμα και παραμένει το βαθύτερο σημείο του πλανήτη. Ωστόσο, η μάχη προς το κέντρο της γης δεν έχει τελειώσει ακόμα. Στους ωκεανούς, μεγάλες εταιρείες συνεχίζουν να σκάβουν βαθιά κάτω από το πυθμένα της θάλασσας. Πολεμάνε με ακριβό εξοπλισμό και τις ακραίες θερμοκρασίες για να μάθουν μυστικά που περιμένουν να ανακαλυφθούν.
Τα κρύα νερά της Ανταρτικής
Κάθε προσπάθεια για το κέντρο της γης είναι πάντα αξιοσημείωτη. Για παράδειγμα, ένα υποβρύχιο δύο ατόμων έπεσε στα κρύα νερά της Ανταρτικής σε μία κατάδυση στο άγνωστο και σε μία αποστολή ανακάλυψης. Ο στόχος των μελών του πληρώματος είναι να πάνε όσο βαθύτερα μπορούν κοντά στο Νότιο Πόλο σε μία αποστολή που ο άνθρωπος δεν έχει κάνει ξανά στο παρελθόν. Αυτό που ανακάλυψαν είναι μία ματιά σε έναν κόσμο που κανένας δεν έχει κοιτάξει πριν. Ωστόσο, αυτό το σχέδιο πρέπει να μείνει για λίγο στην άκρη. Χρειάζεται μία προσεκτική έρευνα για να βρεθεί ο ιδανικός χρόνος και μέρος, για να γίνει η κατάδυση. Και υπάρχει ένας πολύ καλός λόγος για αυτό. Ο άνθρωπος γνωρίζει πολλά περισσότερα για τους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος, παρά για το πυθμένα της γης.
Η τοποθεσία Iceberg Alley
Πράγματι, καταφέραμε να χαρτογραφήσουμε τις επιφάνειες του πλανήτη Άρη με μεγαλύτερη λεπτομέρεια από τον πάτο της θάλασσας. Για να το καταλάβουμε καλύτερα, η μέση απόσταση μεταξύ Άρη και Γης υπολογίζεται στα 140 εκατομμύρια μίλια. Αντίθετα, το μέσο βάθος των ωκεανών είναι λίγο παραπάνω από τα 12.000 πόδια, που είναι περίπου δύο μίλια. Αν νομίζετε ότι η κατάδυση στην Ανταρτική είναι μία εύκολη υπόθεση, κάνετε μεγάλο λάθος. Οι επιστήμονες έπρεπε να βρουν ένα καλό σημείο για να ξεκινήσουν την κατάδυση. Επέλεξαν μία τοποθεσία που ονομάζεται Iceberg Alley.
Μία τεράστια πρόκληση
Η εν λόγω τοποθεσία είναι από τα βορειότερα σημεία της Ανταρτικής. Η έκταση της θάλασσας περιβάλλεται από κομμάτια πάγου, που μερικά από αυτά φτάνουν το μέγεθος ενός αυτοκινήτου, ενώ άλλα καλύπτουν μισό τετραγωνικό μίλι. Έτσι, το να βυθίσεις ένα σκάφος στο σωστό μέρος είναι μία τεράστια πρόκληση. Η προσπάθεια τους στο άγνωστο έχει καταγραφεί από ένα ντοκιμαντέρ. Ο εκτελεστικός παραγωγός James Honeyborne ανέφερε στο BBC μερικά από τα προβλήματα που αντιμετώπισε. Δεν ήταν μόνο το σωστό σημείο που θα ξεκινήσει η κατάδυση. Υπήρχαν και άλλοι παράγοντες που έκαναν δύσκολη αυτή την αποστολή.
Τα παράξενα πλάσματα
Για ένα πράγμα δεν ήταν η ομάδα σίγουρη. Πως θα αποδώσουν τα υποβρύχια που θα χρησιμοποιήσουν, υπό την πίεση του νερού. Αλλά, αυτές οι ανησυχίες είχαν ξεθωριάσει καθώς ξεκίνησαν την κατάδυση. Ο λόγος; Κάτω από το νερό ανακάλυψαν ένα εκπληκτικό οικοσύστημα παράξενων πλασμάτων, συμπεριλαμβανομένου ενός που χρησιμοποίησαν στην ταινία του Star Wars. Η ζωή στην Ανταρκτική είναι σκληρή και ασυγχώρητη, αλλά κάτω από το νερό υπάρχει μία τεράστια αφθονία παράξενων πλασμάτων. Ο Mark Taylor, δήλωσε στο LADbible: “Στα βάθη της Ανταρτικής υπάρχει περισσότερη ζωή από ότι στους ύφαλους του Barrier Reef της Αυστραλίας”.
Το θαλάσσιο χιόνι
Το θαλάσσιο χιόνι που βρήκαν οι ερευνητές κάτω από την Ανταρτική ήταν σύμφωνα με τον Dr. Jon Copley του Πανεπιστημίου του Σάουθαμπτον, παχύτερο από ότι έχουμε δει στους άλλους ωκεανούς της γης. Τι είναι όμως το θαλάσσιο χιόνι και γιατί είναι τόσο σημαντικό για τη ζωή στο πυθμένα της θάλασσας; Το θαλάσσιο χιόνι είναι οργανικό υλικό που ρέει από το άνω μέρος των ωκεανών μέχρι τον πάτο. Είναι μία εξαιρετικά σημαντική πηγή τροφής για τα πλάσματα που ζουν στα βάθη, καθώς μεταφέρει θρεπτικά συστατικά και ενέργεια από τα μέρη της θάλασσας που δέχονται ηλιακό φως στις περιοχές των ωκεανών που δεν το κάνουν.
Οι ανακαλύψεις συνεχίζονται
Ωστόσο, βρέθηκε ακόμα μία σημαντική πηγή τροφής στα βάθη των νερών της Ανταρτικής. Τα Krill είναι μικροσκοπικά είδη που ζουν σε όλους τους ωκεανούς του πλανήτη μας και παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο. Τα περιττώματα τους μετατρέπουν τον βυθό της θάλασσας σε ένα λασπώδη βιότοπο ιδανικό για ζωή. Ένα από τα πιο παράξενα πλάσματα που ανακαλύφθηκε είναι το Death Star. Πήρε αυτό το απαίσιο όνομα για καλό λόγο. Το ζώο, του οποίου το λατινικό όνομα είναι Labidiaster annulatus, είναι συγγενής του κοινού αστερία. Όμως, είναι ένα θηρίο μπροστά του.
Το Death Star
Το Death Star μπορεί να έχει για όπλα έως 50 πλοκάμια. Όταν κάτι το αγγίζει, αμέσως τα πλοκάμια κλείνουν και το παγιδεύουν. Τις περισσότερες φορές το άτυχο θύμα είναι κάποιο krill που περνά δίπλα του. Υπάρχει και κάτι άλλο περίεργο στο Death Star. Τα ψάρια είναι οι κυρίαρχοι θηρευτές στους άλλους ωκεανούς του κόσμου. Το Death Star είναι ένα τρανό παράδειγμα πόσο διαφορετικά είναι τα πράγματα στα βάθη της Ανταρτικής. Επειδή το νερό είναι τόσο κρύο, λίγα ψάρια μπορούν να επιβιώσουν. Έτσι, τα ασπόνδυλα βρίσκονται στην κορυφή της τροφικής αλυσίδας.
Πως ήταν η ζωή πριν
Η κατάδυση στην Ανταρτική είναι σαν να κοιτάς μέσα σε ένα παράθυρο που σου δείχνει πως ήταν η ζωή στη θάλασσα πριν περπατήσει ο άνθρωπος στη γη. Ο Dr. Copley σημείωσε: “Είναι τα ζώα της ραχοκοκαλιάς που κυριαρχούν ως αρπακτικά. Έτσι ήταν οι ωκεανοί πριν από περισσότερα από 250 εκατομμύρια χρόνια”. Ένα άλλο παράξενο πλάσμα που ζει στον Ανταρτικό Ωκεανό είναι το dragonfish. Το συγκεκριμένο ψάρι έχει προσαρμοστεί με εξαιρετικό τρόπο για να επιβιώνει σε απίστευτα κρύες συνθήκες. Το αίμα του περιέχει πρωτεΐνες που δρουν σαν αντιψυκτικό για να το αποτρέψουν από το πάγωμα. Επιπλέον, το αίμα του είναι καθαρό. Δε χρειάζεται την αιμοσφαιρίνη που έχουμε εμείς οι άνθρωποι για να μεταφέρουμε οξυγόνο στο σώμα μας.
Η καλύτερη κατανόηση
Ωστόσο, η αποστολή που ανέλαβε ο Dr. Copley και οι συνεργάτες του, δεν ήταν μόνο να δουν τα παράξενα πλάσματα στο φυσικό τους περιβάλλον για πρώτη φορά. Η καλύτερη κατανόηση με τον τρόπο που επιβιώνει η ζωή στον Ανταρτικό Ωκεανό, μπορεί να διαδραματίσει βασικό ρόλο για τις προσπάθειες διατήρησης του Νότιο Πόλου. Ο Dr. Copley εξήγησε στο BBC: “Σε αυτές τις καταδύσεις παρακολουθήσαμε την καθημερινή ζωή των ζώων στα βάθη της Ανταρτικής. Μας βοήθησε να κατανοήσουμε πολύ καλύτερα μετά από μελέτη δειγμάτων που συλλέχθηκαν. Επίσης, μας βοήθησε να διερευνήσουμε πως συνδέονται οι ζωές μας με αυτό το απομακρυσμένο, αλλά εύθραυστο περιβάλλον”.
Για ένα καλύτερο μέλλον
Ακόμα και τα πιο προσιτά μέρη των ωκεανών παραμένουν ένα μυστήριο. Ο Dr. Copley ελπίζει με την αποστολή του να αλλάξει κάτι και προσθέτει: “Η αποστολή των ανθρώπων για ένα χιλιόμετρο βάθος στον Ανταρτικό Ωκεανό, δείχνει ότι δεν υπάρχει κανένα μέρος του πλανήτη που δεν είναι προσβάσιμο από εμάς, αν μπορούμε να βρούμε τη βούληση να πάμε εκεί”. Και πέρα από τις επιστημονικές ανακαλύψεις, η καλύτερη κατανόηση του κόσμου μας, είναι κάτι ακόμη πιο βαθύ από το να πάμε σε ένα μέρος που δυσκολευόμαστε να φτάσουμε. Ο Dr. Copley είπε για το τέλος: “Αυτό που κάνουμε είναι μία εξερεύνηση με την πιο αγνή της έννοια. Αν όλοι συμμεριζόμαστε στην εξερεύνηση του πλανήτη μας, τότε όλοι θα αισθανθούμε ότι συμμετέχουμε σε ένα καλύτερο μέλλον”.
loading...
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.