Ενώπιον πολύ σοβαρού κινδύνου απαξίωσης βρίσκονται τα 19 επιθετικά ελικόπτερα AH-64A+ Apache του 1ου Τάγματος Επιθετικών Ελικοπτέρων (1 ΤΕΕΠ) της Αεροπορίας Στρατού του Ελληνικού Στρατού καθώς μία κρίσιμη σύμβαση για την περιορισμένη αναβάθμιση τους φαίνεται ότι έχει παραπεμφθεί στις ελληνικές καλένδες.
Η προμήθεια 20 επιθετικών ελικοπτέρων AH-64A+ Apache έγινε το 1995 με δύο διακρατικές συμβάσεις συνολικού ύψους 430 εκατ. δολαρίων, μέσω του Στρατού των ΗΠΑ. Η αγορά των ελικοπτέρων του τύπου, αποτέλεσε την εποχή εκείνη ένα τεράστιο τεχνολογικό και επιχειρησιακό άλμα για τις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις, καθώς επρόκειτο για το τελειότερο επιθετικό ελικόπτερο της εποχής. Σημειώνεται ότι το επιθετικό ελικόπτερο AH-64A+ είναι σε θέση να επιχειρεί αποτελεσματικά ημέρα και νύχτα κάτω από δυσμενείς καιρικές συνθήκες και για το σκοπό αυτό φέρει όλα τα απαραίτητα οπλικά συστήματα (κατευθυνόμενα βλήματα Hellfire, ρουκέτες, πυροβόλο διαμετρήματος 30 χλστ.), συστήματα νυκτερινής πτήσης (TADS , PNVS) καθώς και μέσα αυτοπροστασίας και παρεμβολών.
Τα πρώτα έξι ελικόπτερα αφίχθηκαν στην Ελλάδα στις 22 Αυγούστου 1995 και τα υπόλοιπα 14 στις 6 Δεκεμβρίου 1995. Στις 20 Δεκεμβρίου 1995 το σύνολο των 20 ελικοπτέρων εντάχθηκε στο 1ο ΤΕΕΠ, που ως μονάδα είχε ιδρυθεί στις 7 Ιουνίου 1995. Στις 5 Νοεμβρίου 2008 ένα ελικόπτερο του τύπου κατέπεσε στην ευρύτερη περιοχή της Κύμης κατά τη διάρκεια εκπαιδευτικής δραστηριότητας, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους οι δύο χειριστές. Στην πάροδο των περίπου 30 ετών από την ένταξη σε ελληνική υπηρεσία, η Αεροπορία Στρατού επέτυχε την πλήρη επιχειρησιακή εκμετάλλευση των ελικοπτέρων του τύπου.
Αξίζει να αναφερθεί ότι τη δεκαετία του 2000 διεξήχθησαν συνεχείς διαπραγματεύσεις με τον αρχικό κατασκευαστή του υλικού (OEM), την αμερικανική Boeing για την αναβάθμιση των ελικοπτέρων στην έκδοση AH-64D. Μάλιστα, το Ανώτατο Στρατιωτικό Συμβούλιο (ΑΣΣ), στη συνεδρίαση της 26ης Αυγούστου 2008, αποφάσισε την αναβάθμιση των 20 επιθετικών ελικοπτέρων ΑΗ-64Α Apache του Ελληνικού Στρατού σε AH-64D, μεταξύ των ετών 2010 και 2012, έναντι κόστους 650 εκατ. δολαρίων ΗΠΑ.
Το σκεπτικό ήταν ότι τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο τα ελικόπτερα θα είχαν συμπληρώσει 15 έτη σε υπηρεσία, και θα βρισκόταν στην ιδανική ηλικία για Εκσυγχρονισμό Μέσης Ζωής, καθώς ούτως ή άλλως θα απαιτούσαν εκτεταμένη εργοστασιακή συντήρηση. Ταυτόχρονα θα επιτυγχανόταν η μέγιστη ομοιοτυπία με τα 12 επιθετικά ελικόπτερα AH-64DHA Apache Longbow, για τα οποία η ύψους 663.226.953 δολαρίων ΗΠΑ απευθείας εμπορική σύμβαση με τη Boeing υπεγράφη στις 28 Αυγούστου 2003, και τα οποία από τον Μάρτιο του 2007 είχαν αρχίσει να εισέρχονται σε ελληνική υπηρεσία.
Τελικά όμως η αναβάθμιση των AH-64A+ δεν υλοποιήθηκε και η Ελλάδα μαζί με το Ισραήλ αποτελούν τις μόνες χώρες που διατηρούν τη συγκεκριμένη έκδοση σε υπηρεσία. Χάρη στις προσπάθειες όλου του τεχνικού προσωπικού της Αεροπορίας Στρατού και του Τεχνικού Σώματος, καθώς και την εξασφάλιση ανταλλακτικών μέσω διακρατικών συμφωνιών με Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ), ΗΠΑ και Ολλανδία, τα ελικόπτερα διατηρούνται σε άριστη κατάσταση από άποψη συντήρησης και με πολύ λίγες ώρες πτήσης σε σχέση με την 30χρονη περίπου παραμονή τους σε υπηρεσία. Όμως, ακριβώς λόγω της παρόδου των περίπου 30 ετών, τα ελικόπτερα αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα με την ομαλή λειτουργία των οπτικών του συστημάτων (TADS – PNVS), λόγω παλαιότητας και μη υποστήριξης εξαρτημάτων του συστήματος. Το γεγονός αυτό επηρεάζει άμεσα την επιχειρησιακή τους χρησιμοποίηση και την ασφάλεια των πτήσεων.
Για την επίλυση του προβλήματος η Αεροπορία Στρατού είχε ξεκινήσει από το 2018 επαφές με την ισραηλινή Αεροπορία (Αεροπορική και Διαστημική Δύναμη: Zroa HaAvir VeHahalal) για την υιοθέτηση λύσεων που έχουν εφαρμοστεί στα δικά της ελικόπτερα και συγκεκριμένα ενός προγράμματος αναβάθμισης των οπτικών που περιλαμβάνει αντικατάσταση των παλαιών εξαρτημάτων του συστήματος οπτικών με αποτέλεσμα τη βελτίωση της απόδοσης του συστήματος και ταυτόχρονα της παρεχόμενης εικόνας στον χειριστή. Σύμφωνα με ανοικτές πηγές η Πολεμική Αεροπορία του Ισραήλ το 2022 επιχειρεί μία μοίρα με 26 επιθετικά ελικόπτερα AH-64A που φέρουν το προσωνύμιο «Peten».
Τελικά, η λύση της περιορισμένη αναβάθμισης των 19 ελικοπτέρων ΑΗ-64A+, μέσω διακρατικής συμφωνίας με το Ισραήλ, εγκρίθηκε από τις αρμόδιες επιτροπές των ΓΕΣ, ΓΕΕΘΑ και ΓΔΑΕΕ, ενώ έλαβε και τη θετική γνωμοδότηση της αρμόδιας κοινοβουλευτικής επιτροπής. Τον Δεκέμβριο του 2021 η ΓΔΑΕΕ απέστειλε αίτημα για προσφορά (RfP: Request for Proposal) στην SIBAT, τη διεύθυνση διεθνούς αμυντικής συνεργασίας του υπουργείου Άμυνας του Ισραήλ. Τον Μάρτιο του 2022, παρελήφθη η απάντηση της SIBAT στο ελληνικό αίτημα και άρχισαν οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των δύο μερών, οι οποίες δεν αντιμετώπισαν ιδιαίτερα προβλήματα πλην του ζητήματος της πιστοποίησης αεροπλοϊμότητας που τελικά επιλύθηκε προβλέποντας την εμπλοκή στη διαδικασία της υπαγόμενης στο ΓΕΕΘΑ, νεοσύστατης Εθνικής Στρατιωτικής Αρχής Αξιοπλοΐας (ΕΣΑΑ) της χώρας μας.
Παρότι οι δύο επιτροπές έχουν ήδη ολοκληρώσει τις διαπραγματεύσεις τους από τον Δεκέμβριο 2022 και έχουν καταλήξει σε κοινά αποδεκτό κείμενο συμφωνίας συνολικού ύψους 38,2 εκ. ευρώ, που καθορίζει όλες τις λεπτομέρειες εκτέλεσης του έργου, εν τούτοις δεν καταγράφεται κινητικότητα στη διαδικασία έγκρισης υπογραφής της σύμβασης μεταξύ των δύο πλευρών. Σύμφωνα με πληροφορίες το πρόγραμμα προβλέπει την ολοκλήρωση των εργασιών αναβάθμισης στα ελικόπτερα σε τέσσερα έτη, ενώ αντίστοιχης διάρκειας είναι και χρονοδιάγραμμα αποπληρωμής.
Οι εργασίες αναβάθμισης θα γίνουν στη χώρα μας, σε στρατιωτική υποδομή, στο 307 Προκεχωρημένο Εργοστάσιο Βάσης ή 307 Τεχνικό Συγκρότημα Υποστήριξης Αεροπορικού Υλικού (307 ΤΣΥΑΥ), στο Στεφανοβίκειο Μαγνησίας και μπορεί να επιταχυνθεί εφόσον υλοποιηθεί ο σχεδιασμός του ΓΕΣ για την αύξηση των δυνατοτήτων σε εγκαταστάσεις, εργαλεία και μέσα για την οργανική συντήρηση των πτητικών μέσων.
Εδώ πρέπει να σημειωθεί ότι αν και πρόκειται για ανεξάρτητο, διακριτό πρόγραμμα, η περιορισμένη αναβάθμιση των 19 AH-64A+ Apache συνδέεται και με το πρόγραμμα προμήθειας πυραυλικών συστημάτων πολλαπλού ρόλου Spike NLOS από το Ισραήλ, που επίσης «καρκινοβατεί» και στο οποίο περιλαμβάνεται υποπρόγραμμα για την προμήθεια βλημάτων για τα επιθετικά ελικόπτερα AH-64A+ Apache, κόστους περίπου 45 εκατ. ευρώ. Η σύνδεση έγκειται στο σχεδιασμό της Αεροπορίας Στρατού οι εργασίες περιορισμένης αναβάθμισης των ελικοπτέρων και εγκατάστασης της δυνατότητας εκτόξευσης βλημάτων Spike NLOS να συγχρονιστούν χρονικά ώστε να περιοριστεί ο χρόνος παραμονής των ελικοπτέρων εκτός υπηρεσίας.
Σε κάθε περίπτωση πάντως η λύση της περιορισμένης αναβάθμισης των οπτικών των ελικοπτέρων ΑΗ-64A+ μέσω του Ισραήλ αποτελεί μονόδρομο για την ελληνική πλευρά και η περαιτέρω καθυστέρηση στην ολοκλήρωση της τυπικής διαδικασίας για την υπογραφή της σχετικής σύμβασης και ενεργοποίηση της, αυξάνει τον κίνδυνο απαξίωσης ενός στόλου 19 επιθετικών ελικοπτέρων, με ότι αυτό συνεπάγεται για τις ένοπλες δυνάμεις. Παράλληλα, στερεί από την Αεροπορία Στρατού επαυξημένες επιχειρησιακές δυνατότητες (ιδιαίτερα στην περίπτωση που ενσωματωθεί στο ελικόπτερο το Spike NLOS).
Πάντως τη στιγμή που διατίθενται μεγάλα ποσά για την προμήθεια πλοίων επιφανείας και αεροσκαφών που θα αναβαθμίσουν τις επιχειρησιακές δυνατοτήτων της χώρας μας έναντι της καθημερινής τουρκικής απειλής, είναι αδιανόητο να σημειώνονται αναιτιολόγητες καθυστερήσεις σε προγράμματα μικρού αναλογικά κόστους και τα οποία μεγιστοποιούν την επιχειρησιακή αξιοποίηση υφιστάμενων στο ελληνικό οπλοστάσιο, οπλικών συστημάτων και μέσων.
loading...
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.